صور خيال در كنار زبان، موسيقي، عاطفه و محتوا يكي از عناصر اساسي شعر و بررسي آن يكي از مباحث اصلي در نقد آثار ادبي و حتي بررسي سبك شعري شاعران است. اهميّت موضوع صورخيال تا جايي است كه تعدادي از علماي قديم و استادان معاصر آن را فصل مميّز شعر از نظم دانستهاند. بررسي دقيق صور خيال نتايج مثبت سبكشناسي بسياري دارد. نظيري نيشابوري يكي از شاعران تواناست كه شعر او از جنبههاي مختلف داراي ارزش و شايستهي نقد و بررسي است، لذا پژوهشگر در اين پژوهش با عنوان «بررسي صورخيال در غزليّات نظيري نيشابوري» بر آن است تا ضمن آشنايي با سخن وي انواع گوناگون صورخيال را در غزلياتش بررسي كند كه سرشار از باريكانديشيها و تصاوير تخيلي لطيف و جذاب است و با چگونگي شكلگيري تصاوير خيالي در غزليات اين شاعر بزرگ امّا گمنام آشنا شده و با تحقيق و بررسي منابع معتبر و متعدد علم بيان گونههاي تشبيه، استعاره، كنايه، مجاز، اسلوب معادله و تمثيل را تعريف كرده و مصداقهاي هر كدام را در بخش غزليات مشخص نمايد. پژوهشگر خود را ملزم ميداند كه مطالب و اطلاعات هر چند مختصري را پيرامون سخن نظيري نيشابوري بيان كند تا خواننده از اين راه با فكر و انديشهي نظيري نيشابوري بهتر آشنا شود. و نيز در اين پژوهش مشخص خواهد شد كه بسامد كدام يك از عناصر خيال در شعر نظيري نيشابوري برجستهتر و بالاتر است؟ او چگونه شاعري بوده است و چه تفكراتي داشته؟ چه مضاميني بيشتر در شعرش دريافت ميشود؟ از كدام شاعران تأثير پذيرفته است؟ اشعار وي مخصوصاً غزلياتش چه تأثيري بر خوانندگان آن داشته است؟ كه پژوهنده با مطالعهي غزليات نظيري نيشابوري پس از شناخت دقيق، صورخيال آنها را يادداشت برداري نموده و با شناخت اين تصاوير تخيلي درك معاني زيبا و لطيف اشعار نظيري نيشابوري براي خواننده آسان شده است.
عنصر خيال در شعر فارسي همواره جايگاه مهمي داشته است و در برخي دورهها اين جايگاه بلندتر به نظر ميرسد از جمله در سبك هندي كه فهم دقيق معاني متون ادبي و اشعار شاعران و لذّت بردن از آنها در گرو شناخت و تشخيص صورخيال است بررسي صورخيال در شعر نظيري نيشابوري كمك ميكند تا به اوضاع و احوال شاعر، و طريقهي استفاده از تصاوير خيالي در قرن دهم و يازدهم بهتر پي ببريم و ديگر با فهم بهتر سبك شعري اين شاعر به خواننده اين غزلّيات كمك شده باشد.
1- فراهم آوردن زمينهي شناخت و نحوهي استفادهي نظيري نيشابوري از عناصر خيال.
2- شناساندن شعر نظيري نيشابوري از طريق بحث در صور خيال.
3- شناخت نوع نگاه شاعر به پديدههاي اطراف خود.
4- تعيين بسامد نوع صور خيال در شعر نظيري نيشابوري.
1-1. شرح و بيان مسألهي پژوهش… 4
1-2. ضرورت و اهميّت موضوع تحقيق.. 5
1-5. پيشينهي علمي موضوع تحقيق.. 5
فصل دوم: شرح احوال و زندگاني نظيري نيشابوري
2-2. نگاه نظيري نيشابوري به شاعران متقدم. 11
2-3. سبك شعري نظيري نيشابوري.. 12
2-5. ويژگيهاي بيان نظيري نيشابوري.. 15
فصل سوم: تشبيه، تمثيل و اسلوب معادله
3-2. تقسيمبندي تشبيه براساس مفرد و مركب بودن. 25
3-3. انواع تشبيه بر پايهي وحدت و تعدد طرفين.. 32
4-2. بخش اول: استعارهي مصرحه. 44
4-3. بخش دوم: استعارهي مكنيه. 54
4-5. بخش چهارم: اضافهي استعاري.. 58
5-3. گونههاي كنايه بر پايهي وسائط.. 62
5-4. كنايه بر پايهي مكنّيٌ عنه. 66
5-5. عناصر كنايه در غزليّات نظيري نيشابوري.. 70
5-9. عناصر آداب اجتماعي، مذهبي و عاميانه. 74
5-11. علاقهي حال و محل يا ظرف و مظروف… 76
5-12. علاقهي كليت و جزئيت… 80
5-13. علاقهي ماكان و مايكون. 82
5-14. علاقهي سببيت يا علت و معلول. 85
5-15. مجاز به علاقهي لازميت و ملزوميت… 85
5-16. مجاز به علاقهي آليت… 88
فرمت ورد 104 صفحه